6 April 2013

Positieve psychologie

Aangezien ik het er wel vaker over mijn opleiding heb, leek het me wel leuk om jullie daar eens wat meer van te laten zien. Ik heb voor jullie een presentatie die ik maakte voor het vak Kwaliteitsverbetering en beleidsontwikkeling. In dat vak ging het over hoe je kwaliteit kon leveren als psycholoog zijnde, zowel hoe jij dat zelf kon doen als hoe je dat met een organisatie kon doen. Van dit vak had ik ook trainingen, in een van deze trainingen moest ik een presentatie geven. Ik wilde een presentatie doen over positieve psychologie, gewoonweg omdat ik altijd hamer op positief zijn. Bij deze.


Wat is positieve psychologie?
De positieve psychologie is een stroming binnen de psychologie die zich primair bezighoudt met de wetenschappelijke studie van het optimaal laten functioneren van mensen. Dit het tegenovergestelde van de reguliere psychologie die zich richt op het ontdekken en genezen van psychische problemen als depressie, burn-out etc. Positieve psychologie gaat over wat onze belangrijkste reden zijn om te leven. Positieve psychologie is in 2000 uitgevonden door Martin Seligman en Mihaly Csiksentmihalyi. Deze stroming van de psychologie richt zich op positieve ervaringen (zoals geluk en liefde), positieve eigenschappen (als doorzettingsvermogen en wijsheid) en positieve instituties dit zijn manieren waarop instellingen een positief verschil kunnen maken binnen de maatschappij (zoals scholen en sportclubs)

Hoe werkt positieve psychologie?
De positieve psychologie richt op de positieve emoties en de sterke punten van een individu in plaats van op de negatieve emoties en angsten, depressiviteit en stress. Vroeger was de heersende opvatting dat wanneer men geen geesteziekte had, dus niet 'gek was in zijn hoofd', dat men dan gezond en gelukkig was. Tegenwoordig neemt men geen genoegen meer met 'neutraal' en richt men zich op het verhogen en vooral optimaliseren van geluk. Je vraagt de cliënt dus niet naar wat zijn of haar problemen zijn maar wat er juist wel goed gaat in zijn of haar leven. Bij probleemgerichte methoden wil je vaak zorgen voor verbetering door je te focussen op het probleem, door erover te praten wil je meer informatie verkrijgen en zo tot een oplossing komen. Positieve psychologie gaat anders in zijn werk. Positieve psychologie focust zich niet per se op het oplossen van het probleem maar meer hoe je de cliënt motivatie en inzicht kan geven om na te denken over alle goede dingen in het leven. Het focust zich op je goed voelen, niet op gelukkig zijn. Gelukkig zijn is iets anders dan je goed voelen.


Voors en tegens van positieve psychologie.
+ Je bent sneller tevreden. Wanneer je je focust op de dingen die goed gaan in je leven ga je positiever denken. Bijvoorbeeld als je bang bent voor een tentamen en je denkt terug aan de vorige periodes waarin je al je tentamens gehaald hebt en je denkt terug aan hoe goed je afgelopen periode je best hebt gedaan, dan heb je meer vertrouwen in dat je je tentamen gaat halen. De positief psychologen beweren dat als we onze sterke punten kennen we ze dan in ons dagelijks leven kunnen gebruiken om ons gelukkiger en tevreden te voelen. Door ons op die sterke punten te focussen kunnen we volledig opgaan in wat we doen, dit wordt 'flow' genoemd.

+ ‘Broaden-and-Build’theorie. Van Barbara L Frederickson
Wanneer we een positieve emotie ervaren, verbreden we letterlijk ons beeld. Hierdoor maken we creatieve verbindingen, zien we onze verbondenheid met anderen, en zien we onze problemen met een heldere blik onder ogen (het zogeheten ‘Broaden-effect’). En als we er een gewoonte van maken om die geluksgemoedstoestanden op te zoeken, veranderen en groeien we, worden we betere versies van onszelf, en ontwikkelen we die instrumenten die we nodig hebben om het beste uit ons leven te halen(het ‘Build-effect’).

Het is onmogelijk is om positieve emoties te onderscheiden van negatieve emoties. “Speaking metaphorically rather than mystically, God needs Satan, and vice versa.” volgens sommige psychologen als Lazarus. Elke emotie draagt volgens hem ook het kenmerk van een negatieve emotie in zich. In hoop ligt bijvoorbeeld de angst besloten dat de persoon niet slaagt en in blijheid de angst dat dit maar kort zal duren. In een reactie op Lazarus, voegt Zeidner (2003) daar nog aan toe dat er geen empirische basis is voor een onderscheid tussen positieve en negatieve emoties. Er is volgens hem geen enkele aanwijzing dat er bij positieve emoties andere hersen-of lichaamsfuncties komen kijken dan bij negatieve emoties. Het is volgens beide auteurs dus nonsens om alleen maar onderzoek te willen doen naar positieve emoties omdat je die moeilijk los kunt zien van negatieve emoties.

Daarnaast is het de vraag of je situaties duidelijk kunt opdelen in negatief en positief.
Veel hangt daarbij namelijk af van de interpretatie die iemand aan een situatie geeft. Een
persoon die niet kan schaken zal een negatief gevoel hebben bij het vooruitzicht om een
schaaktoernooi te bezoeken, terwijl de voorzitter van de schaakclub hier een sterk positief
gevoel bij kan hebben. In een onderzoeksopzet is het daarom moeilijk om de condities voor
iedereen te standaardiseren. 

Persoonlijk ben ik voor positieve psychologie. Als hangt dat wel af van de situatie. Als je namelijk een zwaar trauma hebt denk ik niet dat je behandeling alleen maar uit positieve psychologie kan bestaan, het kan misschien wel een onderdeel zijn. Daarvoor is deze stroming nog niet ver genoeg ontwikkeld. Maar als je last hebt van een lichte vorm van depressie denk ik dat psoitieve psychologie wel degelijk zal helpen. 

Stay positive ♥